Pıhtılaşma hücrelerinden güçlü plazma (PRP), trombosit denilen pıhtılaşmayı sağlayan kan hücrelerinden zenginleştirilmiştir serumdur. Pıhtılaşmayı sağlayan bu hücreler bedendeki hasarlı dokuların tamiratında ve eski haline dönüşebilmesi için gerekli büyüme faktörlerini yapısında ihtiva eder. PRP serumunda ise hasarlı dokularda toplanan trombositlerden kat ve kat daha fazla hücre konsantre haldedir.

PRP formülünde bu mucizevi serum, kişinin kendi kanı az ölçüde alındıktan sonra özel bir dizi süreçten geçirilerek elde edilir ve kişinin kendisine enjekte edilir. Bu usul tıbbın birçok alanında kullanıldığı üzere bayan hastalıkları alanında yumurtalık depolarında azalma olan yahut erken menapoz tanısı mevcut bayanlarda yumurtalıklara, rahim iç duvarının kalınlaşmadığı durumlarda rahim içerisine uygulanabilmektedir.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Varlıklı Plazma Tarihçesi

Pıhtılaşma hücrelerinden varlıklı plazma (PRP) uygulamasının tıpta kullanılması birinci olarak kan hastalıkları ile ilgili uzmanlık alanı olan hematoloji alanında başlamıştır . Hematoloji uzmanları, birinci olarak 1970 yılında PRP uygulamasını gündeme getirmişler . Günümüzde yaygın olarak diş hekimliği, çene cerrahisi, ortopedik ameliyatlar, estetik ameliyatlar, cilt yanıkları ya da cilt yaraları ve yumurtalıklardır.

Erken Menapozda Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazmanın Yeri Var mıdır?

Doğal menapoz yaşı ortalama 49 yaş olup, 45 ile 53 yaş ortasında değişkenlik göstermektedir. Erken menapoz ise 40 yaşından evvel menapozal sürecin başlaması olarak tanımlanmaktadır. 40 yaş altında en az 4 ay müddet ile devam eden seyrek adet görme ya da adet gecikmesi durumu ve kan hormonlarından FSH pahasının 25 mIU/ml üzerinde olması ile erken menapoz tanısı konulur. Hastaların şikayetleri değerlendirildiğinde, sıcak basması, uyku düzensizlikleri, duygusal hassasiyet, vaginal kuruluk üzere bulgulara rastlanabilir. Beraberinde genel sıhhat problemlerine hem de doğurganlıkta önemli sorunlara yol açmaktadır.

Erken menapoz nedenleri nelerdir?

Erken menapoz teşhisli 10 hastanın 6’sında neden bilinmemektedir. Tespit edilebilen nedenler ortasında da en sık neden ailesel nedenler olup; kişinin annesinde, teyzesinde yahut kız kardeşlerinde erken menapoz hikayesi var ise erken menapoz riski 4-9 kat artmaktadır. Öbür bir neden kişinin kendi hücrelerine karşı antikor denilen hücrelerin bilinmeyen nedenli gelişerek kendi yumurtalıklara hasar vermesi sonucu yumurtalık rezervi azalması sonucu menapoz süreci hızlanmaktadır. Son olarak genetik nedenler yer almaktadır. Bunun yanısıra sigara kullanımı, çok kahve tüketimi de yumurtalık depolarının süratli tüketimine neden olmaktadır.

Erken Menapozda Tedavi Seçenekleri

Ayrıntılı bilgilendirme yapıldıktan sonra doğurganlık isteği olup olmamasına bağlı olarak ya hormon desteği ya da tüp bebek uygulaması yapılabilir. Tüp bebek tedavisinde kullanılan yumurta büyütücü ilaçlar ile yumurta elde etme mümkünlüğü epeyce düşüktür.

Erken Menapozda Pıhtılaşma Hücrelerinden Varlıklı Plazmanın Yeri Var mıdır?

800‘ den fazla protein molekülü, hormon ve büyüme faktörü içeren PRP serumu hücre çoğalmasını, büyümesini ve farklılaşmasını uyararak dokularda kanlanma artışı, hücre göçü, dokuların çoğalmasını sağladığı keşfinden yola çıkarak tıbbın birçok alanında kullanılabildiği üzere bayan hastalıkları alanında da erken menapoz ve yumurtalık rezervi kısıtlı hastalarda kullanılmaya başlanmıştır. Bilimsel deliller ışığında yumurtalıklara PRP tedavisi sonrası yumurta sayısı artmış, kan hormonlarında düzgünleşme raporlanmıştır. Sonrasında gerek tabiatıyla gerekse tüp bebek tedavisi sonrasında gebelikler bildirilmiştir.

Azalmış Yumurta Rezervinde Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazmanın Yeri Var mıdır?

Günümüzde bilhassa hayat şartları ve bayanın çalışma hayatındaki yerinin artmasına bağlı olarak çocuk doğurma yaşının ileri yaşlara ertelenmesi azalmış yumurtalık rezervli hastalar ile daha fazla karşılaşılmasına yol açmaktadır. Azalmış yumurta rezervi, üreme çağındaki bir bayanın kendi yaş kümesindeki öteki bayanlara kıyasla daha az sayıda yumurta kesesinin olması olarak söz edilebilir. 2011 yılında Avrupa Üreme Tıbbı Derneği düşük yumurtalık karşılığını tanımlamıştır. Buna nazaran:

1- Muhakkak yaşın üzerindeki anne adayları (≥ 40 yaş) yahut kanser nedeniyle ilaç tedavisi, ışın tedavisi, yumurtalık ameliyatı geçirmiş olmak makus yumurtalık rezervi için risk faktörü teşkil etmektedir.

2- Daha evvelki tüp bebek tedavisi sonrası 3’den az yumurta elde edilmiş olması

3- Azalmış yumurtalık rezerv testi varlığı (Ultrasonografide bakılan yumurta kesesi sayısının 5-7’nin altında olması ve/veya kanda bakılan yumurta rezerv testinin düşük kıymetlerde olması (Anti Mülleryan Hormon < 1.2 ng/mL)).

Yumurtalık Rezervi Neden Azalır?

Her bayan belli yumurta sayısı ile doğar ve yıllar içerisinde yumurta mirası giderek tükenir ve akabinde menopozal devir başlamaktadır. Fakat azalma suratı her hastada farklı ivmeye sahiptir. Bu durum iki farklı biçimde açıklanabilir:

1- Ana rahmindeki bırakılan folikül mirasının az olması

2- Çeşitli sebepler ile yumurtalık kaybının süratli olması ile açıklanabilmektedir .

Azalmış yumurta rezervi riski taşıyabilecek hastalar;

• 35 yaş üstü hastalar
• Ailesinde erken menapoz hikayesi
• Geçirilmiş yumurtalık yahut kist ameliyatları,
• Çikolata kistleri
• Kanser nedenli ilaç yahut ışın tedavisi hikayesi
• Sigara ve alkol üzere ziyanlı alışkanlıkların olması
• Bayanın fazla kilolu olması
• Frajil X sendromu, mozaik turner sendromu üzere birtakım genetik hastalıkların varlığı.

PRP Tüp Bebek Süreci Kimlere Uygulanabilir?

Pıhtılaşma hücrelerinden varlıklı plazma (PRP), şimdi çok yeni bir uygulama olmasına karşılık, azalmış yumurtalık rezervi ve erken menapoz teşhisli bayanlar için umut vaat eden bir uygulamadır. Bu mevzuda yapılan bilimsel araştırmalar şimdi kısıtlı olmakla birlikte, PRP uygulaması sonrasında olumlu sonuçlar bildirilmiştir.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazma Süreci Ne vakit Uygulanabilir?

Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazma (PRP) tedavisi planlanan çiftlerde PRP uygulaması adet bitiminden sonra rastgele bir vakitte uygulanabilir.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Varlıklı Plazma Süreci nasıl uygulanır?

Pıhtılaşma Hücrelerinden Varlıklı Plazma (PRP) tedavisi planlanan kişiden yaklaşık 20 ml kan alınarak özel bir tüpte santrifüj (sıvı ve katı unsurların ayrışma işlemi) edildikten sonra ayrışan serum kısmı tıpkı gün içerisinde genel anestezi altında yumurtalıklara uygulanmaktadır. Süreç mühleti yaklaşık 15-30 dakika ortasında değişebilmektedir. Süreç sonrası 30-60 dakika derlenme odasında takip edilip, herşeyin yolunda olduğundan emin olunduktan sonra hastamız birebir gün içerisinde taburcu edilmektedir. Uygulamanın tesir etmesi için 2-6 aylık bir süreçe muhtaçlık duyulmaktadır. Belli aralıklarla ultrasonografi ve kan testleri ile yumurtalıklardaki değişiklikler denetim edilmektedir. 4-6 ay orta ile PRP uygulaması tekrar edilebilir.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Varlıklı Plazma Sürecinin Muhtemel Riskleri Nelerdir?

Pıhtılaşma hücrelerinden güçlü plazma (PRP) tedavisi, yumurtalıklara enjeksiyon şimdi yeni bir usul olduğu için risklerle ilgili bilgiler epeyce kısıtlıdır. Trombosit denilen kan hücrelerinden güçlü serum ayrıştırılıp tekrar tıpkı kişinin kendisine verildiği için ototransfüzyon olarak tanımlanmakta ve allerjik tepki riskinin en az olduğu düşünülmektedir. PRP sürecine bağlı riskler enjeksiyon yerinden yahut vajinal damaralardan kanama, enfeksiyon, komşu organ yaralanması sayılabilir.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazma Uygulaması Öncesi ve Sonrasında nelere dikkat edilmelidir?

Tedavi Öncesi Dikkat Edilecek Konular

• Tedavi öncesi en az 8 saatlik açlık müddetinin olması
• Tedavi öncesi alkollü içecekler kullanılmaması
• En az 3 gün öncesinden ginkgo biloba (mabet ağacı), kan sulandırıcı ilaçlar, yeşil çay, aspirin ve non-steroidal anti-inflamatuvar (romatizmal) ilaçların kesilmesi gereklidir.

Tedavi Sonrası Dikkat Edilecek Konular

• PRP Süreçten sonra 30-60 dakika dinlenip hastalarımız hastanemizden ayrılabilirler.
• PRP sürecinden sonra meskende 1 gün istirahat halinde olmayı önermekteyiz.
• PRP sürecinden 1 gün sonra ılık suyla ve ayakta duş formunda banyo yapılabilir.
• Cinsel bağlantı yasağı 7 gün devam etmektedir.
• Spor ve ağır iş yapma üzere aktivitelerden kaçınılmalı, lakin hastalarımızı yormayacak günlük işler yapılabilir.
• PRP sürecinden sonra günlük beslenmeye devam edilebilir. Kabız olmaktan kaçınmak ismine yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak, çorba ve lifli sebze-meyve üzere sindirimi kolay besinleri tercih etmek yararlı olacaktır.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazma Uygulaması Sonrasında takip nasıl olacaktır?

PRP Sonrası Takip Biçimi:

• PRP Süreçten sonra hiç adet görmeyen bayanlarımıza adet düzenleyici önermekteyiz.
• Birinci denetim çoklukla ikinci adet devrinde olmakla birlikte kimi durumlarda birinci adet devrinde de denetim önerilebilmekte.
• Denetim vakti ekseriyetle adetin ikinci-dördüncü günleri ortasında olmakta.
• Öncelikli denetim hali ultrasonografik olarak yumurtalıkların kıymetlendirilmesi ve daha öncesinde yumurta kesesi (folikül) izlenmeyen bayanlarımızda yumurta keselerinin izlenip izlenmediğinin görüntülenmesidir.
• Birtakım durumlarda kan hormon düzeyleri de eş vakitli olarak değerlendirilebilmektedir.
• Şayet denetimlerde bariz karşılık izlenmezse, sonraki adet devirlerinde tekrar muayene önerilebilmektedir.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazma Süreci Kaç Sefer Uygulanabilir?

Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazma (PRP) tedavis sonraki denetimlerinde 6 adet periyodu geçmesine karşılık yumurta keselerinde (folikül) rastgele bir değişiklik olmaması halinde 3 sefere mahsus olmak kaydıyla 6 ay ortalar ile tekrar edilebilir.

Pıhtılaşma Hücrelerinden Güçlü Plazma Sürecinden Yarar Görmeme Durumu Kelam Konusu mu? Şayet yarar görmezsek, yarar görmediğimize nasıl karar verilir?

Pıhtılaşma Hücrelerinden Varlıklı Plazma (PRP) uygulamasından sonraki denetimlerinde daha öncesinde hiç folikül izlenmeyen bayanlarımızda 6 adet periyodu geçmesine karşılık yumurta keselerinin (folikül) izlenmemesi durumunda doktorlarınız tarafından PRP sürecinden yarar görülmemiş olarak değerlendirilebilirsiniz. Yumurta depoları azalma eğiliminde olan hastalarda PRP sonrası takiplerde yumurta kese (folikül) sayısında bariz artış olmaması durumu direkt olarak yarar görülmeme durumu olarak tanımlanmamakta, zira PRP’nin folikül sayısında artış sağlayıcı tesirinin yanısıra, yumurta kalitesinde de uygunlaştırıcı tesiri olabileceğini düşünmekteyiz.